Sipa zo wordt het dorp Sipaliwini in het zuiden van Suriname liefkozend genoemd . Het dorp in het Amazone woud ligt 2 uur vliegen van de hoofdstad Paramaribo ongeveer 30 kilometer van de grens met het zuiderbuurland Brazilië. Er zijn geen reguliere vliegverbindingen met het dorp, vanuit de hoofdstad Paramaribo. Eens in de maand wordt het dorp aangedaan door een overheidsvlucht die voedsel en uitkeringen van de algemene oudedagsvoorziening (AOV) en kinderbijslag (AKB) naar het dorp brengt. ACT moet voor haar werk in dit dorp steeds een charter vlucht nemen. Deze charters zijn heel duur en drukken zwaar op het budget van onze organisatie.
De Trio gemeenschap van het dorp Sipaliwini praat naast Trio, de inheemse taal, ook Portugees. De inheemsen hebben nauwe contacten met de dorpen aan de ander kant van de grens. Er zijn veel familie banden waardoor het verkeer van en naar Brazilië intensief is. Behalve een drietal UHF radio’s is het dorp verstoken van telecommunicatie.
Het ACT team bestaande uit Johan Hardjopawiro, Katia Delvoye en Steven Leeflang brachten van maandag 6 tot donderdag 9 april 2015 een veldbezoek aan het dorp Sipaliwini. Johan Hardjopawiro ging voor evaluatie van de werkzaamheden van de Indigenous Parkguards of ACT rangers en het verzorgen van vervolg trainingen. Voor hardjopawiro was dit ook de gelegenheid voor het interviewen van enkele nieuwe kandidaten voor het Indigenous Parkguard of ACT rangers programma van ACT.
Het gaat niet makkelijk er zitten kandidaten tussen die geen Sranang Tongo, de lingua franca van Suriname spreken en Johan spreekt geen Trio. Terwijl Johan uitlegt horen we Sranan tongo , Trio en Portugees. Johan heeft veel mazzel. Steffie die met haar grootvader Kamanja op bezoek is in het dorp praat Nederlands, Srang Tongo en Trio. Zij stelt voor te vertalen. Met Steffie’s hulp gaat het allemaal wat sneller. Kamanja is als Sjamaan verbonden aan het ”Sjaman Aprentice” programma van ACT Suriname.
Het dorp Sipaliwini heeft een schoolgebouw van 4 klassen. De Berrie Wijten school is door de Stichting Zorg samen voor Suriname opgezet Met de hulp van stichtingen Sipa en de Stichting Trio Ontwikkeling Sipa. Volgens de enige twee leerkrachten Susan Ipinaachpe en Ricki Merekeru is er geen contact met het ministerie van onderwijs in Suriname. De leerkrachten, beide inheemsen, verzorgen dagelijks lessen van 8 uur tot 10.00 uur. De kinderen van Sipa volgen alleen het tweede en derde leerjaar.
Katia Delvoye gebruikt het plantenboekje en de bijbehorende poster tijdens de les.
Katia Delvoye bezoekt de school om het planten- en dieren uit de ACT Junior Park Rangers-reeks te presenteren en over te dragen aan de leerkrachten. Delvoye krijgt de leerlingen heel enthousiast. Ze herkennen heel veel van hun omgeving. “Dat is mijn opa!” galmt het door de klas. Korotai, sjamaan van Kwamalasamutu die te zien is in het boekje, wordt herkend.
Delvoye: “De kinderen herkenden heel veel uit de boekjes. Als ze een foto van een dier zien, krijgen we de Trio naam. Ze vertelden meteen of ze dit dier “lekker” vonden om te eten. Ook bij het planten boekje is het prachtig om de te zien hoeveel uit het boekje herkend wordt.”
Leerlingen van de Berrie Wijten school in det dorp Sipaliwini bezig met het plantenboekje uit de Junior Park Rangers-reeks van ACT Suriname
Nadat Delvoye met de leerlingen van beide klassen bezig is geweest, worden de posters van het planten boekje opgehangen. Deze kunnen samen met het boekje gebruikt worden tijdens de lessen. Met de kinderen van de hele school werden slangen geknutseld, een activiteit uit dit dierenboekje.
Tenslotte worden er met de kinderen van Sipaliwini tekeningen gemaakt die kunnen bijdragen aan het volgende kinderboekje in aanmaak: “Mijn omgeving”.
De gemeenschap heeft aangegeven dat zij graag een plek wil hebben waar ouderen uit het dorp hun traditionele kennis en vaardigheden kunnen overdragen op de kinderen van het dorp. ACT Suriname bekijkt hoe hierbij te helpen.
GPS data registratie oefening in het Amazone oerwoud rond het dorp Sipaliwini. vLnR ACT Rangers: Koeki Upirasi en Arie Panare
Als deel van de vervolg training binnen het Camera Trap programma gaat Johan met Koeki Upirasi en Arie Panare richting oerwoud. Na een tocht van bijna 2 uur vinden de IPG’s een geschikte Locatie om de nieuwe camera traps te demonstreren. Upirasi en Panare vinden het heel interessant en voeren de opdrachten die ze krijgen met veel enthousiasme uit. Ook het opnemen van data is daar onderdeel van. Het grootse deel wordt in het Trio gedaan omdat dit het hun makkelijker afgaat.
Camera trap is een onderdeel van het Biodiversiteit Programma van ACT Suriname dat bijdraagt aan het verzamelen van data. Deze data helpt de lokale gemeenschappen inzicht te verschaffen in de voorkomens van de verschillende diersoorten. Dit is zowel voor voedselzekerheid, als inkomstengenering van belang. Langdurig en structurele data kan trends doen herkennen, waardoor er lokaal management-acties kunnen worden genomen.
